HAKKIMIZDA

Selçuk Üniversitesi Tarım ve İklim Değişiklikleri Uygulama ve Araştırma Merkezi (TİDEM) 7 Haziran 2019'da Resmi Gazete’ de yayınlanarak kurulmuştur. Ülkemizdeki 200’den fazla üniversitemizde 40’dan fazla Ziraat ve Tarım - Doğa Bilimleri Fakültesi bulunmaktadır. Merkezimiz, konusu ve çalışma alanı bakımından şu anda Türkiye'deki üniversitelerimiz içerisinde ilk ve tek olma özelliğini taşımaktadır. Tarımın tüm alanlarındaki farklı disiplinlerden araştırmacıların çalıştığı TİDEM, iklim değişikliği ve tarıma etkileri hakkında disiplinler arası araştırmalar yapmakta, Türkiye ve komşu bölgelerdeki coğrafyada bu araştırmaların uygulanması için destekleyici çalışmalar yürütmektedir.

TİDEM, içinde yaşadığımız coğrafyadaki etki ve riskleri hakkında iç görü sağlamayı ve yenilenebilir enerji, emisyon azaltımı, tarıma adaptasyon ve aşırı iklim olaylarının potansiyel etki çalışmaları gibi alanlarda, çözüm önerilerine katkıda bulunarak politika belirleyicilere bu öngörülerde destek vermeyi amaçlamaktadır. Ayrıca bu iklim çıktıları, iklim değişikliğinin tarım, tarım turizmi, su kaynakları, kuraklık, göç gibi sosyo-ekonomik faktörler üzerindeki etkilerini araştırmak için kullanılmaktadır.

TİDEM, yüksek lisans ve doktora öğrencilerine eğitim verilmesi, iklim değişikliği ve politikaları konusunda ortak projelerin geliştirilmesi, ulusal ve uluslararası platformlarda disiplinler arası araştırma faaliyetlerinin teşvik edilmesi ve işbirlikleri kurulması, kamu ve özel sektörde ilgili birimlere bilgilendirici eğitimler düzenlenmesi ve iklim değişikliği ve iklim değişikliği riskleri konusunda sürdürülebilir bir bilgi platformunun oluşturulması ile literatüre katkı sağlanması amacıyla çalışmalar yürütmektedir. Ayrıca, iklim değişikliği hakkında güncel bir veri tabanı oluşturulması, disiplinler arası araştırmalarda veri tabanının kullanılması, konferans ve seminerlerle ilgili kurum ve kişilerle bilgilerin paylaşılması ve bilgilerin yayınlara dönüştürülmesi, TİDEM’in devam eden faaliyetleri arasındadır.

Merkezin Amacı

Merkezin amacı, günümüz ve gelecek açısından önemli sorunlara neden olan iklim değişikliklerinin tarımsal faaliyetler üzerindeki etkilerinin araştırılarak, uygulamada karşılaşılacak sorunlara yönelik çözüm önerilerinde bulunmak, konudan tüm faydalanıcıların yararlanabilmesi amacıyla ortak işbirlikleri kurarak gerek üreticiler gerekse bilimsel çevreler bazında eğitimler vererek farkındalık oluşturmaktır. Bu amaç çerçevesinde;

            a) İklim değişikliğinin Bahçe Bitkileri, Bitki Koruma, Gıda Mühendisliği, Peyzaj Mimarlığı, Tarla Bitkileri, Tarım Ekonomisi, Tarım Makinaları ve Teknoloji Mühendisliği, Tarımsal Yapılar ve Sulama, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme, Zootekni disiplinleri ile bağlantılı çalışmalarını yürütmek,

            b) İklim değişikliklerinin tarım üzerine etkileri ile ilgili her türlü laboratuvar ve arazi çalışmalarını yürütecek alt yapıyı oluşturmak,

            c) İklim değişikliğine daha dirençli, az zarar gören, ekonomik önemi yüksek bitki çeşitleri ve hayvan türlerinin/ırklarının ıslahı üzerinde araştırmalar yapmak,

            ç) Tarım sektöründe araştırıcı ve ıslahçıların çalışmalarına destek sunmak,

            d) İklim değişikliklerinin tarım üzerine etkileri konusunda hazırlanan düzenlemelere ilişkin görüş sunarak katkıda bulunmak,

            e) Sektörün tüm bileşenleri arasında iş birliği ve koordinasyonun sağlanmasına yardımcı olmak,

            f) Ulusal ve uluslararası meslek örgütleri ile iş birliği yapmak,

            g) İklimsel değişikliklerin tarıma olan etkilerini azaltmaya yönelik politikaların oluşturulmasına yardımcı olmak için ilgili kurumlara önerilerde bulunmak,

            ğ) İklimsel değişikliklerden etkilenen kişilerin, meslekî bilgi ve görgülerini geliştirmek üzere konferans, panel, kurs, seminer ve benzeri eğitim faaliyetlerinde bulunmak, kitap ve süreli yayınlar hazırlamak veya hazırlatmaktır.

Merkezin Faaliyet Alanları

Merkez yukarıda belirtilen amaçlar doğrultusunda aşağıdaki faaliyetlerde bulunur:

            a) İklim değişikliklerinin toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri üzerindeki etkilerinin incelenmesi amacıyla; laboratuvar, sera ve tarla koşullarında küresel ısınmanın etkisiyle artan sera gazlarının olumsuz etkileri dikkate alınarak kaliteli bitki yetiştiriciliğine yönelik uygun ortamın sağlanması, bu çalışmalarda toprak organik maddesinin korunması, nem rejimi ve bitki besin durumunun iyileştirilmesi, ayrıca yapılan çeşitli faaliyetler sonunda oluşan toprak ve su kirliliğinin önlenmesi konusunda tedbirler alınması,

            b) İklim değişiklikleri etkileri altında bitkisel hastalık, zararlı ve yabancı otların yayılış alanlarının tespiti, zarar oranlarının belirlenmesi ve tüm zararlılarla mücadele tekniklerinin geliştirilerek faydalanıcılarla paylaşılması,

            c) Giderek azalan yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının tarımsal alanlarda en uygun sulama sistemleri seçilerek mevcut havza yönetiminin geliştirilmesi ve iklim değişikliklerinden etkilenen hayvan barınakları ve seralarda yeni teknolojiler kullanılarak optimizasyon çalışmaları yürütülmesi,

            ç) Tarım sektörünün iklim değişikliklerine uyumu ve olumsuz etkilerinin azaltılması hususunda politikalar geliştirilmesi, bu durumdan en fazla etkilenen kesim olan çiftçilerin farkındalık kazanması için gerekli yayım faaliyetlerinin yürütülmesi ve iklim değişikliklerinin etkilerine yönelik ekonomik analizlerin gerçekleştirilmesi,

            d)  Değişen iklim koşullarına uyum sağlamak için tarla bitkileri yetiştiriciliğinde hassas tarım tekniklerinin de dahil edileceği üretim yöntemlerinin geliştirilmesi, mevcut çeşitlerin durumunun tespit edilerek dayanıklılığı, verimi ve kaliteyi arttırmak amaçlı ıslah çalışmalarının yürütülmesi,

            e) Öngörülen iklimsel değişikliklerin gıda güvenliğine potansiyel etkilerini gözden geçirmek, gıda güvenliğini sağlamak için uyumlu stratejiler geliştirilmesi ve gıda zincirindeki değişmeler göz önüne alınarak güvenilir gıda konusunda sektörel işbirlikleri oluşturulması,

            f) İklim değişikliğinin kentsel peyzaj üzerindeki olumsuz sonuçlarını azaltmak, kompakt şehirleşme ve karma kullanımlı alanlar tasarlanması; sera gazı emisyonları azaltım hedefine ulaşılmasını sağlayacak çeşitli stratejiler geliştirilmesi; yerel yönetim ve planlama bölümleri ile birlikte arazi kullanımına yönelik çalışmalar yürütülmesi; kent parkları, milli parklar ve kırsal alanda ağaçlanma ile daha sürdürülebilir ve sağlıklı çevre oluşturulmasına, yeşil çatı ve yeşil duvar uygulamaları ile binalarda enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik çalışmalar yürütülmesi,

            g) İklimsel ısınmaya bağlı olarak ortaya çıkan sera gazı emisyonlarının azaltılması stratejileri ile hayvancılık işletmelerinin ekonomik güçlerinin zayıflaması da söz konusu olabileceğinden bunlara yönelik destekleyici teknolojilerin sektöre uyumlarının sağlanması, çeşitli verimlerine olumsuz etkilerin giderilmesine yönelik yetiştirme, besleme, ıslah, hastalıklara direnç, adaptasyon ve refah konularında güncel bilgi, teknik ve teknolojilerle müdahale edilmesi, bu alanda faaliyet gösteren işletmelere yönelik ekonomik, ekolojik ve sosyolojik sorunların çözümüne yönelik faaliyetler yürütülmesi; ayrıca hayvansal üretim yapan işletmelerde gübre yönetiminin iyileştirilmesi ve gübreden enerji üretim potansiyelleri ile çevreye en az zarar verecek uygulamaların hayata geçirilmesi ile işletmelerde ve çiftlik hayvanlarında su yönetimi konusunda faaliyet alanlarının iyileştirilmesi,

            ğ) İklim değişikliklerine bağlı bahçe bitkilerinde uyanma ve çiçeklenme dönemlerinden başlayarak verim ve kaliteyi etkileyen tüm değişimlere uyum stratejilerinin geliştirilmesi, hasat sonrası ürünün fizyolojik durumunun ve depolanma süresinin iyileştirilmesi,

            h) Küresel iklim değişikliklerinin etkilerini azaltmak ve mevcut üretimi koruyabilmek için koruyucu toprak işleme tekniklerinin geliştirilmesi, üretimde hassas tarım uygulamalarının kullanılmasının sağlanması, günün ihtiyaçlarına uygun makine ve teçhizat geliştirilmesi, CO₂ emisyonu azaltıcı etkileri nedeniyle biyoyakıt kullanımının geliştirilmesi,

            ı) Tarım ve iklim değişikliği alanında, teorik ve uygulamalı ulusal ve uluslararası araştırma projeleri yapmak; araştırma projelerinin hazırlanması ve yürütülmesi faaliyetlerini gerçekleştirmek, araştırmacılar ve kuruluşlarca bu konuda yapılan projelere yardımcı olmak, ortak proje faaliyetlerinde bulunmak ve bu tür projelere destek sağlamak,

            i) Tarım ve iklim değişikliği konularında çalışan ulusal ve uluslararası kuruluşlarla iş birliğini geliştirmek,

            j) Her düzeyde araştırıcının gelişimine yönelik eğitim programları, konferanslar, kurslar, seminerler, ulusal ve uluslararası kongreler düzenlemek, gerektiğinde bu konularla ilgili sertifikalar vermek ve faaliyetlerle ilgili yayınlar yapmak,

            k) Kamu ve özel kuruluşlara, faaliyet alanlarına ilişkin konularda, ilgili mevzuat çerçevesinde danışmanlık ya da bilirkişilik hizmetleri vermektir.

TİDEM FAALİYETLERİ 

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE TARIM MERKEZİ YURTDIŞI VE YURTİÇİ ÖRNEKLERİ

Misyon :

Nüfus artışı ve besin maddeleri üretimi arasındaki dengenin kurulması için en önemli faktör, bitkisel ve hayvansal üretimin bilinçli ve amacına uygun optimal düzeyde artırılmasıdır. Bu konuda, üstün özelliklere sahip yerel genetik kaynaklarımızın yanı sıra yüksek verimli ve daha kaliteli yeni çeşitlerin kullanımı ile birlikte olumsuz iklim ve çevre koşullarından kaynaklanan sorunları minimize edecek çalışmalar yürütmek, elde edilecek bulgular doğrultusunda somut çözüm önerilerinde bulunmaktır. 

Vizyonumuz

Günümüz ve gelecek açısından önemli sorunlara neden olan iklim değişikliklerinin tarımsal faaliyetler üzerindeki etkilerinin araştırılarak, uygulamada karşılaşılacak sorunlara yönelik çözüm önerilerinde bulunmak, konudan tüm faydalanıcıların yararlanabilmesi amacıyla ortak işbirlikleri kurarak gerek üreticiler gerekse bilimsel çevreler bazında eğitimler vererek farkındalık oluşturmaktır.